Duże czy małe oczko wodne – jaka powinna być wielkość?
Budowa oczka wodnego wymaga odpowiedniego rozważenia i zaplanowania. Kluczowa jest lokalizacja, wielkość i głębokość oczka wodnego. Każdy z tych detali ma wpływ na równowagę biologiczną zbiornika i trudność w jego pielęgnacji.
Małe oczka wodne (mniejsze niż 10 m2), z niewielką głębokością (do 40 cm), jeśli zostały zlokalizowane na pełnym słońcu mogą bardzo szybko się nagrzewać, co błyskawicznie doprowadzi do nadmiernego rozwoju glonów. Z kolei oczka zlokalizowane pod drzewami będą wymagać częstego oczyszczenia.
Zalecane jest, aby oczka miały więcej niż 15 metrów kwadratowych co pozwoli stworzyć odpowiednią kompozycję roślin z taflą wody zbiornika. Nasadzenia można wykonać wówczas w wodzie oraz przy brzegach zbiornika.
Dowiedz się jak zrobić oczko wodne krok po kroku
Ogród przydomowy może stać się wyjątkowo urokliwy dzięki budowie zbiornika wodnego. Aby zbudować oczko wodne, które każdego dnia zachwyci, musisz najpierw określić jego wielkość i kształt, a następnie wykonać wykop i wyłożyć go odpowiednią masą uszczelniającą.
Warto zainstalować system filtracji, który pozwoli utrzymać optymalne natlenienie i czystość wody, a także wykonać nasadzenia roślin, które stworzą piękną kompozycję i będą równocześnie naturalnym siedliskiem dla ryb.
Wykop i budowa oczka wodnego i wybór folii zabezpieczającej
Przed rozpoczęciem prac ziemnych należy zaplanować kształt, wielkość i głębokość stawu. Po ustaleniu granic stawu należy wykopać rów, który w najgłębszym miejscu powinien mieć około 100 cm głębokości. Dno oczka wodnego powinno posiadać półki, które powinny mieć szerokość około 30-40 cm i systematycznie zmniejszać głębokość. To rozwiązanie pozwoli Tobie wykonać nasadzenia, które będą naturalną podporą dla roślin wodnych.
Pamiętaj, że wykop pod nieckę powinien być wykonany na głębokość nieco większą niż planowana. Na samym dnie należy wysypać warstwę ochronną piasku, a także oczyścić ją z kamieni i korzeni drzew. Warstwa piasku powinna mieć przynajmniej 5 centymetrów. Ostre krawędzie mogą łatwo uszkodzić folię uszczelniającą.
Aby zwiększyć wytrzymałość i wodoszczelność, korzystne może być wyłożenie niecki geowłókniną lub innym włókniną igłowaną przed rozłożeniem na niej folii izolacyjnej przeznaczonej do oczek wodnych. Po równomiernym rozłożeniu folii należy napełnić oczko wodne taką ilością wody, aby prawidłowo owinęła się ona wokół krawędzi zbiornika. Następnie należy starannie odciąć nadmiar folii, pozostawiając około 70 centymetrów zapasu po wszystkich stronach stawu.
Ważne. Geomembrana EPDM, czyli folia z kauczuku syntetycznego, zyskała w ostatnich latach coraz większą popularność ze względu na swoją trwałość, elastyczność i odporność na promieniowanie UV w porównaniu z innymi materiałami. Jest również wysoce odporna na działanie różnych substancji, takich jak związki alkaliczne, azotany, fosforany, alkohole, a także na działanie kwaśnych deszczy, mikroorganizmów i substancji chemicznych zawartych w glebie. Ponadto w porównaniu z innymi materiałami jest mniej podatna na uszkodzenia mechaniczne i pęknięcia mrozowe. Jest to obecnie najlepszy materiał do uszczelnienia oczka wodnego
Wykończenie brzegów oczka wodnego
Po ułożeniu foli PCV po dnie oczka, należy zabezpieczyć jej krawędzie. Krawędzie folii powinny być wygładzone i przycięte bez rozciągania. Dobrym sposobem ukrycia folii jest ułożenie kamieni wokół jej obwodu. Jak spoiwo powszechnie używa się zaprawę cementową. Ważne jest, aby unikać stosowania zaprawy zawierającej wapno, ponieważ jego związki są toksyczne dla ryb.
Na odcinkach o łagodnych spadkach w kierunku wody zaleca się utworzenie żwirowej plaży, która podkreśli estetykę i atrakcyjność oczka. Poza żwirem zastosować można także granitowy lub kwarcytowy grys. W płyciznach zaleca się posadzić rośliny i ułożyć kamienie, które będą wystawać poza lustro wody.
Rośliny do oczka wodnego
Jeśli w czasie zakładania oczka wodnego wykonałeś odpowiednie półki, to właśnie jest czas, aby je odpowiednio wykorzystać. Dzięki temu, że znajdują się na różnych wysokościach, mogą zaspokoić zróżnicowane wymagania roślin dotyczące głębokości wody. Tym samym twoja kompozycja będzie różnorodna, a także estetyczna.
Najgłębiej sadzi się grzybienie białe czy wywłócznik okółkowy, ponieważ odpowiednio zacieniają dno stawu i natleniają wodę. Na głębokości 60 można posadzić pałkę wąskolistną czy osokę aloesowatą.
Można również dodać płytkie rośliny wodne, nie głębiej niż 30 cm. Fajnym przykładem jest tatarak zwyczajny, który świetnie oczyszcza wodę z nadmiaru biogenów (związków azotów). Na tej głębokości lub większej mogą być sadzone lilie wodne, te zalecane są do większych oczek wodnych z racji tej, że szybko się rozrastają i zajmują duże powierzchnie.
Hiacynt wodny, niezapominajki wodne czy tojeść rozesłana to dobre propozycje pływające, które szybko utworzą pływające dywany, zwiększając tym samym bioróżnorodność i atrakcyjność oczka.
Ryby w oczku wodnym
Aby z powodzeniem wprowadzić ryby do oczka czy większego zbiornika wodnego, środowisko musi być zrównoważone. Z reguły trwa to około roku i wiąże się z pojawieniem się owadów, płazów i innych stworzeń. Aby zapewnić rybom przetrwanie w chłodniejszych miesiącach, ważne jest, aby staw miał co najmniej metr głębokości. Płytsze głębokości nie zapewnią rybom wystarczającej ochrony, z uwagi na zbyt niskie temperatury i brak tlenu.
Jak zadbać o czystą wodę w oczku wodnym
Utrzymanie równowagi biologicznej w stawie jest niezbędne do zachowania bioróżnorodności i czystości wody. Konieczne jest nieustanne napowietrzanie wody. Można to osiągnąć poprzez budowę wodospadów, strumyków czy fontann wodnych, które nieustannie napowietrzają wodę lub poprzez montaż filtrów.
Pompa filtracyjna to podstawowy element systemu, do którego podłącza się filtry. Instalację należy umieścić w pobliżu roślin, które mogą zrzucać liście do oczka.
Ponadto filtr ciśnieniowy oczyści wodę zarówno w sposób mechaniczny, jak i biologiczny, a ponadto posiada wbudowaną lampę UV, która skutecznie hamuje rozwój glonów nitkowatych. W celu ułatwienia konserwacji filtr ten należy zakopać wokół krawędzi stawu.
Pamiętaj także o regularnym oczyszczaniu oczka przed po zakończeniu i przy rozpoczęciu sezonu. Należy usuną gnijące części roślin, wyławiać glony, a także w razie konieczności sadzić rośliny. Pamiętaj także o wyłączeniu urządzeń i demontażu urządzeń filtrujących przed pierwszymi mrozami, które mogą je uszkodzić.